ศิลปะบำบัดคืออะไร? ช่วยผู้คนได้อย่างไร? (Art Therapy)

Highlights

• ศิลปะบำบัด (Art therapy) คือ วิธีการเยียวยาด้วยการนำเทคนิคทางศิลปะที่ทำให้ได้แสดงความรู้สึกและความคิดออกมา เพื่อช่วยให้คนได้ค้นหาและเปิดรับกับสภาวะอารมณ์ของตัวเอง, ดูแลจัดการความเครียด, ความเศร้า หรือทำความเข้าใจกับประสบการณ์ความรู้สึกต่างๆ ที่เป็นปัญหา

• ผู้เข้าร่วมไม่จำเป็นต้องมีทักษะความสามารถทางศิลปะเช่นวาดภาพ ระบายสี ใดๆ มาก่อนเลยเพราะศิลปะบำบัดเป็นศิลปะที่เน้นการแสดงออกของตัวคุณ ไม่ใช่การแสดงความสวยงามตามโลกภายนอก

• นอกจากคนที่มีความเครียด, เศร้า หรือเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงในชีวิตแล้ว ศิลปะบำบัดยังเหมาะกับคนที่อยากรู้จักตนเองในแง่มุมที่แตกต่างออกไป, ต้องการพัฒนาตนเอง หรือ ต้องการเรียนรู้ทักษะทางสังคม มีความสัมพันธ์ที่ดีขึ้นกับผู้อื่นอีกด้วย

---

ศิลปะบำบัด ได้รวบรวมวิธีการทางจิตวิทยาบำบัดเข้ากับการสร้างสรรค์เพื่อช่วยให้มนุษย์ได้สุขภาวะทางใจที่ดี และมีความเป็นอยู่ที่ดี

การวาดภาพ ระบายสี หรือปั้น สามารถช่วยทำให้สภาวะอารมณ์ได้ผ่อนคลายลงไม่ว่าคุณจะเป็นเด็กหรือผู้ใหญ่ การทำให้สภาวะเหล่านั้นสงบลง การได้ใช้เวลาไปทำงานเกี่ยวกับการแสดงออกของอารมณ์ ความรู้สึกบางอย่างจะสามารถทำให้เราเข้าใจสิ่งต่างๆ ที่เกิดขึ้นกับตัวเอง อารมณ์หรือความรู้สึกได้มากกว่าการบำบัดด้วยการพูดคุย

การได้ทำกิจกรรมศิลปะบำบัดอาจเป็นสิ่งที่มีประโยชน์และได้ช่วยเหลือคุณได้มาก หากคุณเป็นคนหนึ่งที่ยังไม่เคยมีประสบการณ์ตรงในการแสดงออกทางอารมณ์ ความรู้สึก ความคิดบางอย่าง หรือรู้จักบางคนที่อาจได้รับประโยชน์จากการแสดงออกทางอารมณืความรู้สึกเหล่านั้น

ศิลปะบำบัดคืออะไร?

ศิลปะบำบัด (Art therapy) คือ วิธีการเยียวยาด้วยการนำเทคนิคที่อาศัยการแสดงออก ความคิดสร้างสรรค์ การมองและตีความศิลปะ เพื่อช่วยให้คนได้ค้นหาและเปิดรับกับสภาวะอารมณ์ของตัวเอง, การรับรู้ (self-awareness), ดูแลจัดการความเครียด, ดูแลความภูมิใจ ความมั่นใจของตนเอง (self-esteem) และทักษะทางสังคม

โดยสมาคมนักศิลปะบำบัดของอเมริกา (The American Art Therapy Association) ได้อธิบายเกี่ยวกับศิลปะบำบัดไว้ว่าเป็นวิธีการที่ใช้กระบวนการทางศิลปะ เพื่อเพิ่มสุขภาวะทางใจ ร่างกาย และอารมณ์ โดยมีเป้าหมายเพื่อให้ผลงานที่สร้างสรรค์ได้ช่วยให้ผู้คนได้ค้นพบ แสดงออก และรู้จักกับทางเลือกใหม่ๆ ในการเรียนรู้เกี่ยวกับตนเอง รวมทั้งพัฒนาตนเองด้วย

กระบวนการศิลปะบำบัดสามารถรวมไปถึงการวาดภาพ, ระบายสี, การปั้น นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมอื่นๆ ที่เป็นไปได้อีกมากมายเช่นการใช้ดนตรี, ถ่ายภาพ, การแสดงและการละคร เป็นต้น ซึ่งการแสดงออกเหล่านี้จะช่วยให้คุณสามารถมองเห็นความคิด อารมณ์ และการแสดงออกได้แตกต่างกันไป

คนทั่วไปที่ไม่มีความรู้หรือทักษะเกี่ยวกับศิลปะเหล่านั้นก็สามารถทำกิจกรรมศิลปะบำบัดได้ และศิลปะบำบัดมีไว้สำหรับคนทั่วไป ความเข้าใจผิดอีกสิ่งหนึ่งคือผู้ที่จะมาทำกิจกรรมศิลปะบำบัดจะต้องเป็นผู้ป่วยทางจิตเวช หรือมีอาการป่วยทางจิต หรือเป็นโรคซึมเศร้าเท่านั้น

ศิลปะบำบัดช่วยได้อย่างไร?

นักศิลปะบำบัดจะมีเครื่องมือหลายอย่างที่แตกต่างกันออกไป โดยคนที่มีปัญหาเรื้อรังเกี่ยวกับสภาวะทางอารมณ์ การถูกทารุณกรรมทางกาย การล่วงละเมิด ความเครียด รวมถึงอาการซึมเศร้า หรือปัญหาทางจิตบางประเภท สามารถได้รับประโยชน์จากการแสดงความคิดสร้างสรรค์จากพวกได้

การได้สร้างสรรค์ศิลปะและผ่านกระบวนการทางศิลปะบำบัดจะช่วยให้คุณได้แสดงออกทางอารมณ์ ความรู้สึก และการเข้าใจตนเองผ่านเหตุการณ์ต่างๆ ได้มากขึ้น โดยคนที่เข้าร่วมกิจกรรมศิลปะบำบัดจะประหลาดใจถึงความแตกต่างของกิจกรรมศิลปะบำบัดกับห้องเรียนศิลปะทั่วๆ ไป

เพราะโรงเรียนศิลปะทั่วไปนั้นเน้นการสอนเทคนิค เพื่อสร้างผลงานให้เสร็จและมีความสวยงาม แต่ศิลปะบำบัดจะมุ่งเน้นให้คุณได้แสดงออกถึงประสบการณ์ภายใน อารมณ์ความรู้สึก โดยที่คุณจะสามารถทำทุกอย่าง แสดงออกผ่านความรับรู้ของตนเอง จิตนาการ และแสดงความรู้สึกได้อย่างไม่มีข้อจำกัด ในกระบวนการศิลปะบำบัดการแสดงออกถึงโลกภายในของคุณเองนั้นจะมีคุณค่าและความหมายมากกว่า การได้ทำศิลปะที่โลกภายนอกยอมรับ

ใครบ้างที่เหมาะกับศิลปะบำบัด

ศิลปะบำบัดเป็นกิจกรรมที่หาได้ยาก โดยหลายกลุ่มคนสามารถได้รับประโยชน์จากศิลปะบำบัดได้เช่น

• กลุ่มคนที่มีปัญหาทางจิตใจ มีหลากหลายหน่วยงานที่แนะนำเรื่องการนำศิลปะบำบัดไปใช้เพื่อช่วยเหลือกลุ่มคนเหล่านี้เช่นกลุ่มอาการ schizophrenia เป็นต้น

• ผู้ที่เผชิญกับความยากลำบาก ศิลปะบำบัดสามารถช่วยเหลือให้เกิดการเรียนรู้กับความยากลำบากในสถานการณ์ต่างๆ ได้ โดยเฉพาะสำหรับคนที่อาจรู้สึกยากในการแสดงเรื่องราวเหล่านั้นออกมาเป็นคำพูด หรือคแสดงออกในความรู้สึกเหล่านั้น

• คนที่ทำงานซ้ำซากติดต่อเป็นเวลานาน คนที่ทำงานอย่างต่อเนื่อง และใช้ทักษะเฉพาะอย่างที่ซ้ำซากติดต่อเป็นเวลานาน จะได้รับประโยชน์ในการทำศิลปะบำบัดแบบกลุ่มที่จะช่วยให้พวกเขาได้รู้จักและเรียนรู้การเข้าสังคม การแสดงออกในมิติทางความรู้สึก เรื่องราวได้

• ผู้ที่รู้สึกยากลำบากในการแสดงออกทางอารมณ์ความรู้สึก การใช้ศิลปะสำหรับแสดงออกทางอารมณ์ความรู้สึก จะช่วยทำให้กลับไปเรียนรู้อารมณ์ความรู้สึก โดยที่ไม่จำเป็นจะต้องเข้าไปเรียนรู้เรื่องคำพูดที่เชื่อมโยงกับอารมณ์เหล่านั้น

• ผู้ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการยุติธรรม ผู้ต้องขัง หรือนักโทษต่างๆ สามารถใช้กระบวนการศิลปะบำบัดในการแสดงออกทางความรู้สึกเพื่อให้เข้าถึงอิสรภาพ และดูแลอารมณ์ความรู้สึกเหล่านั้นได้

• ผู้ที่มีหน้าที่บำบัดเยียวยาหรือรักษาผู้อื่น แพทย์ พญาบาล นักจิตวิทยาใหคำปรึกษา และกลุ่มผู้เยียวยาที่มักจะได้รับฟังเรื่องราวที่สะเทือนความรู้สึก อาจต้องมีการดูแลตัวเองจากศิลปะบำบัด เพื่อให้ตนเองได้ผ่อนพัก และเยียวยาตนเองเป็นระยะจากศิลปะบำบัด เพื่อลดความเครียดสะสม

นอกจากนี้สำหรับคนทั่วที่หากคุณอาจได้รับประโยชน์มากจากศิลปะบำบัดหากคุณเป็นคนที่กำลังรู้สึกหรือมีปัญหาเหล่านี้

• รู้สึกกระวนกระวาย ไม่มีความสงบเท่าที่ต้องการ

• ขาดความภูมิใจในตัวเอง ไม่มั่นใจในการแสดงออกความคิด อารมณ์ ความรู้สึก

• ไม่ค่อยมีสมาธิ หรือมีสมาธิลดลง

• อยากรู้จักตนเองในแง่มุมที่แตกต่างออกไป หรือต้องการพัฒนาตนเอง

• อยากมีความสัมพันธ์ที่ดีขึ้นกับผู้อื่น

กิจกรรมศิลปะบำบัดแบบกลุ่ม

กิจกรรมศิลปะแบบกลุ่มเป็นการนำกระบวนการศิลปะบำบัดมาใช้กับกระบวนการบำบัดแบบกลุ่ม โดยกระบวนการบำบัดแบบกลุ่ม คือ กระบวนการที่นักจิตบำบัดได้ทำกระบวนการขึ้นพร้อมกันหลายๆ คนในเวลาเดียวกัน ซึ่งกระบวนการศิลปะบำบัดแบบกลุ่มมีข้อดีหลายอย่างเช่น

• ทำให้พบเพื่อนใหม่ การได้พบเพื่อนที่เข้าใจและมีประสบการณ์เดียวกันช่วยทำให้แต่ละคนได้พบและเข้าใจกันและกันอย่างไม่โดดเดียว และได้เป็นส่วนหนึ่งของกลุ่ม เพื่อดูแลปัญหาเหล่านั้นร่วมกัน

• สร้างความหวังร่วมกันได้มากกว่า เพราะว่าแต่ละคนที่มาเข้าร่วมศิลปะบำบัดมีความหลากหลาย แตกต่างกันในเชิงของระยะเวลา สภาวะ ทำให้ผู้ที่ได้เข้ากระบวนการได้มองเห็นสิ่งดีๆ ที่อาจมองไม่เห็นที่เกิดจากคนก่อนหน้า หรือมีสภาวะที่ดีกว่าได้สนับสนุนกัน

• ได้เห็นตัวอย่างจากบุคคลอื่น การได้เห็นตัวอย่างการดูแลจากบุคคลอื่นช่วยทำให้เกิดการเรียนรู้ และช่วยกันแบ่งปันข้อมูล การยอมรับกันและกันได้

#ArtTherapy #ศิลปะบำบัด #เยียวยา

แหล่งอ้างอิงและข้อมูลเพิ่มเติม

• https://www.verywellmind.com/what-is-art-therapy-2795755

• http://www.thelawofattraction.com/art-therapy-benefits/

• https://positivepsychology.com/art-therapy/

• http://www.creativityfromwithin.co.uk/?q=content/pros-and-cons-art-therapy

• http://uir.unisa.ac.za/bitstream/handle/10500/1919/04chapter3.pdf?sequence=17&isAllowed=y

• https://arttherapyresources.com.au/

---

Urbinner เป็นพื้นที่ให้ทุกคนได้เติบโตจากการเรียนรู้ในทุกช่วงเวลาของชีวิต โดยทีมนักจัดกระบวนการจะพาคุณไปเรียนรู้ทักษะที่นำไปสู่การเข้าใจตัวเอง สร้างความสัมพันธ์ที่ดี และการตระหนักรู้้ร่วมกัน เพื่อให้ทุกคนสามารถทำในสิ่งที่มีคุณค่าและความหมายสำหรับตัวเอง องค์กร และชุมชนของเราได้