23 ก.พ. 2565ยาว 2 นาที

Extraverted Sensing (Se) คืออะไร? มีกระบวนการทำงานอย่างไร?

Highlights

Extraverted sensing (Se) ฟังก์ชั่นที่ทำใหน้าที่ในการรับข้อมูล (perceiving function) ที่จะรับรู้สิ่งที่จับต้องได้ เป็นรูปธรรม จากประสาทสัมผัสทั้ง 5 มีลักษณะออกสู่ข้างนอก (extraverted function)
บุคลิกภาพที่มี Extraverted sensing (Se) เป็นฟังก์ชั่นหลัก (dominant function) ได้แก่ ESTP (นักธุรกิจ) และ ESFP (นักแสดง)

Extraverted Sensing (Se) เป็นหนึ่งใน cognitive function หรือกระบวนการทำงานภายในของจิตใจที่เกี่ยวข้องกับการรับรู้ข้อมูลและมีทิศทางออกไปข้างนอก ซึ่งมีต้นกำเนิดมาจากทฤษฎีทางจิตวิทยาของ Carl Jung และได้รับการพัฒนาจนมาเป็น MBTI หรือ บุคลิกภาพทั้ง 16 แบบที่จะบ่งบอกกระบวนการทำงานของแต่ละบุคลิกภาพ ส่งผลให้แต่ละคนมีการแสดงออก วิธีการคิด ตัดสินใจ หรือรับรู้ข้อมูลแตกต่างกันออกไป

การเข้าใจ cognitive function หรือกระบวนการทำงานที่เกิดขึ้นภายในของจิตใจนี้เองที่จะช่วยทำให้เราเข้าใจบุคลิกภาพทั้ง 16 แบบในเชิงลึก โดยในเวิร์คช็อป MBTI: Cognitive Functions and Developments จะช่วยทำให้คุณการเข้าใจกระบวนการทำงานของ cognitive function รู้จักความแตกต่างของคนที่อยู่ในไทป์เดียวกันเอง ปัญหาที่มักจะพบ ลักษณะวิธีการที่เรารับมือกับความเครียด และการพัฒนา cognitive function เพื่อให้มีชีวิตที่มีความสุขและสมดุลได้

เนื้อหาในบทความ

Extraverted Sensing (Se) คืออะไร?
กระบวนการทำงานของฟังก์ชั่น Extraverted sensing (Se) ใน MBTI
ตัวอย่างการใช้งาน Extraverted sensing (Se)
ปัญหาที่เกิดจากการมี Cognitive Function แบบ Se ที่ยังไม่พัฒนา

Extraverted Sensing (Se) คืออะไร?

Extraverted sensing (Se) คือ ฟังก์ชั่นที่ทำใหน้าที่ในการรับข้อมูล (perceiving function) ที่ให้ความสำคัญไปกับสิ่งที่จับต้องได้ สามารถรับรู้ได้ด้วยประสาทสัมผัสทั้ง 5 และเป็นสิ่งที่อยู่ข้างหน้าในปัจจุบัน มีลักษณะออกสู่ข้างนอก (extraverted function)

บุคลิกภาพที่มี extraverted sensing (Se) เป็นฟังก์ชั่นหลัก (dominant function) มักจะมีกระบวนการทำงานภายในส่วนใหญ่เกิดขึ้นด้วยฟังก์ชั่นนี้ และทำให้ cognitive function นี้เป็นส่วนสำคัญในบุคลิกภาพ ซึ่งบุคลิกภาพที่มี Se เป็น cognitive function แรกได้แก่

ESTP - นักธุรกิจ ชอบเสี่ยง ท้าทาย โน้มน้าวคนเก่ง
ESFP - นักแสดง ร่าเริง มีชีวิตชีวา

บุคลิกภาพที่มี extraverted sensing (Se) เป็นฟังก์ชั่นผู้ช่วย (auxiliary function) จะมีการใช้งานฟังก์ชั่นนี้ในชีวิตรองลงมา แม้จะไม่เท่ากับฟังก์ชั่นหลัก แต่ cognitive function นี้ก็ยังคงเป็นส่วนสำคัญในบุคลิกภาพด้วยเช่นกัน ซึ่งบุคลิกภาพที่มี Se เป็น cognitive function ลำดับสองได้แก่

ISTP - ช่างฝีมือ ยืดหยุ่น ท้าทาย
ISFP - ศิลปิน สงบ ใจเย็น ยอมรับทุกคน

กระบวนการทำงานของฟังก์ชั่น Extraverted Sensing (Se) ใน MBTI

Extraverted sensing (Se) เป็นฟังก์ชั่นที่มีหน้าที่รวบรวมข้อมูล รับรู้ข้อมูล ซึ่งจะเป็นการทำงานกับสิ่งที่เป็นรูปธรรม สามารถจับต้องได้โดยจะเป็นการรับรู้ที่มีลักษณะเด่นคือ

ให้ความสนใจกับภายนอก ระับรู้สิ่งที่เกิดขึ้นในปัจจุบันด้วยประสาทสัมผัสทั้ง 5
รับรู้รายละเอียดข้อเท็จจริง ข้อมูลจากประสาทสัมผัสได้อย่างรวดเร็วและไม่ตัดสิน
มองหาประสบการณ์ตรงกับสภาพแวดล้อม และการกระตุ้นโดยประสาทสัมผัสทั้ง 5
ทำงานกับสิ่งที่จับต้องได้ สิ่งที่เป็นรูปธรรมจากภายนอก
มองเห็นการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อม รายละเอียด ได้อย่างรวดเร็ว

Cognitive function ชนิด extraverted sensing (Se) มักจะถูกกระตุ้นด้วยสภาพแวดล้อม การเปลี่ยนแปลงของสิ่งที่อยู่ข้างหน้า ข้อมูลหรือประสบการณ์ที่เปลี่ยนไปในทันที

สิ่งที่เกิดขึ้นจากกระบวนการทำงานของ cognitive function แบบ extraverted sensing (Se) คือการรับรู้สิ่งต่างๆ ตามที่มันเป็นจริงๆ ผ่านประสาทสัมผัสทั้ง 5 ซึ่งจะทำให้คนที่มี extraverted sensing (Se) เป็นฟังก์ชั่นลำดับแรกหรือลำดับที่สองในบุคลิกภาพมักจะ

จดจ่ออยู่กับปัจจุบันได้ง่าย
ให้ความสำคัญกับประสบการณ์ตรง
รับรู้ความเปลี่ยนแปลงของสิ่งรอบตัวได้ง่าย
ชอบทำกิจกรรมที่กระตุ้นประสาทสัมผัสทั้ง 5
มองเห็นรายละเอียดได้ดี รับรู้สิ่งที่อยู่ข้างหน้าในแบบที่มันเป็น
ไม่อยากพลาดหรือมองข้ามรายละเอียดในสิ่งรอบตัว
ช่างสังเกต และสามารถบอกได้ว่ามีอะไรเกิดขึ้นรอบตัวได้ดี

ตัวอย่างการใช้งานฟังก์ชั่น Extraverted Sensing (Se)

การใช้งานฟังก์ชั่น extraverted sensing (Se) จะเกิดขึ้นในตอนที่รับรู้ข้อมูลเพราะ Se เป็น cognitive function ที่ทำหน้าที่รับรู้ข้อมูล (perceiving function) โดยตัวอย่างของการใช้งาน extraverted sensing (Se) คือ

ตอนที่ฉันมองไปยังภาพวาดงานศิลปะ ฉันรับรู้รายละเอียดที่อยู่ในรูปตั้งแต่ลายเส้น สี จนไปถึงวัตถุที่อยู่บนนั้น ฉันเห็นว่าในรูปวาดมีประตูและก็มีกุญแจดอกเล็กๆ อยู่ข้างๆ ประตูนั้น
ฉันมีแนวคิดว่าชีวิตของเรามีอยู่แค่ในวันนี้เท่านั้น และมีแต่ขณะนี้เท่านั้นที่สำคัญสำหรับฉัน เพราะวันนี้และขณะนี้เป็นช่วงเวลาเดียวที่เราสามารถใช้ได้อย่างเต็มที่
ตอนที่ได้ไปเดินสำรวจที่ทำงานใหม่ ฉันมองไปยังรอบๆ และดูว่ามีอะไรวางอยู่ในตำแหน่งไหนบ้าง ฉันเห็นได้ทันทีว่าห้องทำงานของฉันแสงสว่างน้อยกว่าห้องอื่นๆ เล็กน้อย
ในสถานการณ์ที่คาดไม่ถึง ฉันมักจะเป็นคนที่ตอบสนองต่อสถานการณ์เหล่านั้นได้อย่างยอดเยี่ยม เหมือนฉันรู้ว่าจะต้องตอบสนองอย่างไรต่อสถานการณ์เหล่านั้น
ฉันมีความสุขมากที่ได้ออกไปทะเลกับเพื่อนๆ พูดคุยกับทุกคน ฉันสามารถสัมผัสได้ถึงลมที่กำลังกระทบกับใบหน้า และอากาศร้อนนิดๆ ที่มาจากผืนทราย
เมื่อทำอะไรฉันจะต้องเห็นสิ่งที่จับต้องได้ เพื่อเรียนรู้จากสิ่งเหล่านั้น ถ้าฉันได้เห็นสิ่งเหล่านั้นอยู่ข้างหน้า ฉันจะเข้าใจมันได้ง่ายขึ้นมากจริงๆ
เมื่อพูดถึงการปรับตัว ฉันคิดว่าฉันเป็นคนที่ปรับตัวเข้ากับสถานการณ์ สภาพแวดล้อมใหม่ๆ ได้อย่างรวดเร็ว

ปัญหาที่เกิดจากการมี Cognitive Function แบบ Se ที่ไม่พัฒนา

Cognitive function ไม่ใช่สิ่งที่ทุกคนมีและสามารถใช้งานได้ดีทุกคน และแม้บุคลิกภาพที่มี extraverted sensing (Se) เป็นฟังก์ชั่นหลัก ก็อาจมีปัญหาจากการใช้ cognitive function ในชีวิต ซึ่งอาจทำให้คนเหล่านั้น

ไม่มีสมาธิในการทำงาน จดจ่อสิ่งที่ต้องทำ
คิดถึงความสนุกสนาน ความสุขระยะสั้น จนลืมการวางแผนระยะยาว
ทำอะไรโดยไม่มีการวางแผน ไม่สนใจผลลัพธ์ที่ตามมา
ไม่สนใจองค์ความรู้ ทฤษฎี หรือภาพรวม
ทำอะไรเสี่ยงๆ ที่ทำให้ได้รับความตื่นเต้น ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อชีวิต การทำงาน ทรัพย์สิน หรือความสัมพันธ์

หากคุณยังไม่ทราบบุคลิกภาพของตัวเองหรือยังเคยมีประสบการณ์ตรงในการขึ้น panel เพื่อเห็นความแตกต่างของความถนัดแต่ละแบบ คุณสามารถเข้าร่วมเวิร์คช็อป MBTI: 16 Personality types เพื่อให้คุณได้เข้าใจตัวเอง พัฒนาจุดแข็งจุดอ่อนตามบุคลิกภาพ และรู้วิธีการอยู่ร่วมกับคนที่มีบุคลิกภาพแตกต่างกันด้วยกระบวนการ panel ได้

สำหรับคนที่ทราบบุคลิกภาพของตัวเองและเห็นความแตกต่างของความถนัดแล้ว คุณสามารถเรียนรู้ cognitive function และลักษณะของไทป์ตัวเองในเชิงลึกได้ในเวิร์คช็อป MBTI: Cognitive Functions and Developments เพื่อให้ตัวเองก้าวข้ามกับดักของไทป์ เข้าใจแนวทางในการพัฒนา cognitive function ของตัวเอง และมีชีวิตที่ดีขึ้นได้

แหล่งอ้างอิงและข้อมูลเพิ่มเติม

Drenth, A.J. 2014. My True Type. Inquire Books.
Hunziker, Leona Hass and Mark. 2014. Building blocks of personality type.
Myers, Isabel Briggs. n.d. Introduction to Myers-Briggs Type. The Myers-Briggs Company Pty Ltd.
Tieger, Paul D. Tieger and Barbara Barron. 1999. The Art of Speed Reading People. New York: Little, Brown and Company.

Urbinner เป็นพื้นที่ให้ทุกคนได้เติบโตจากการเรียนรู้ในทุกช่วงเวลาของชีวิต โดยทีมนักจัดกระบวนการจะพาคุณไปเรียนรู้ทักษะที่นำไปสู่การเข้าใจตัวเอง สร้างความสัมพันธ์ที่ดี และการตระหนักรู้ร่วมกัน เพื่อให้ทุกคนสามารถทำในสิ่งที่มีคุณค่าและความหมายสำหรับตัวเอง องค์กร และชุมชนของเราได้

Urbinner